Wspomnienia wojenne, 1906

olej, tektura, 100 x 70 cm;
sygn. p. g.: J. Malczewski/ 1906

Na odwrocie:
- nalepka z Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie z Wystawy Jacka Malczewskiego z 1939 roku, z numerem 161(1671), tytułem „Wspomnienia wojenne”, techniką
- stempel z krakowskiego Salonu Artystów Malarzy Polskich z numerem 1214 nazwiskiem autora, tytułem „Matka Polka” i ceną,
- stempel: „Docent U. J. Dr T. Dobrowolski/ Zaprzysiężony biegły sądowy”.

Por.: Jacek Malczewski 1855 [sic!] - 1929, [katalog wystawy] Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, Lipiec - Sierpień - Wrzesień 1939, s. 17, poz. kat. 161 (jako własność inż. Leona Tombaka).

Pochodzenie: ze zbiorów prof. Ireny Rychlikowej.

Portret kobiety w średnim wieku, siedzącej w dumnej, wyprostowanej pozie z podniesioną głową lecz wzrokiem skierowanym w dół. Krzesło, na którym siedzi ustawione zostało na dywanie różowych kwiatów. Na drugim planie widać przemieszczająca się grupę żołnierzy wplecionych w pogodny, wiejski pejzaż.
Jest to charakterystyczne dla Malczewskiego łączenie portretu z elementami o wymowie symbolicznej. Ich interpretacja zazwyczaj nie jest jednak oczywista i zostaje pozostawiona widzowi. Zwracają jednak uwagę pewne elementy.
W twarzy portretowanej damy, pomimo jej dumy, widać smutek i zatroskanie. Trzymany przez nią na kolanach mak pojawia się w pracach artysty zazwyczaj w odniesieniu do losów Polski, np. w „Hamlecie Polskim. Portrecie Aleksandra Wielopolskiego” (1903, olej na płótnie, 100 x 148 cm, Muzeum Narodowe, Warszawa), gdzie kobieta z lewej strony portretowanego ma na głowie wianek z maków, a jej postać odczytywana jest zazwyczaj jako alegoria Polski wyzwolonej.